Debian’ın “Stable” alt yapısını kullanan bir Linux dağıtımı olan MX Linux, antiX ve MEPIS Linux toplulukları arasında kararlaştırılan ortak bir proje girişimidir. Varsayılan masaüstü olarak Xfce kullanan (ayrıca KDE Plasma ve Fluxbox sürümleri de mevcuttur), zarif ve verimli bir masaüstünü basit yapılandırma, yüksek kararlılık, sağlam performans ve nispeten küçük boyutlu tasarlanmış orta düzeyde bir işletim sistemidir.
2022 yılının Aralık ayında Distrowatch listelerine baktığımızda MX Linux’u zirvede görebiliyoruz. Son 6 ay içerisinde inanılmaz şekilde büyümeye devam en bu işletim sisteminin tercih edilmesinde ki en büyük etkende tabi ki Debian alt yapısını kullanmasıdır. Eski bilgisayarlar için pek ideal olmasa da orta ve üst düzey bilgisayarlarda harika sonuçlar verebilmektedir. Eğer hazırsanız hep birlikte MX Linux Kurulumuna başlayalım.
MX Linux İşletim Sistemini Tanıyalım
Şahsen ben Xfce sürümünü kullanıyorum. Sorun çıkarmıyor, kolay kuruluyor, hızlı, günlük ihtiyacım olan her şeyi karşılamaya yetiyor. MX Linux işletim sistemini rakiplerinden ayıran şey ise her sürümünün kararlı ve performanslı çalışabilmesi. Bu tür sistemlerde her zaman zayıf noktalar ararım ancak MX’te herhangi bir zayıf yön göremedim, üzgünüm. ?
MX Linux, UEFI bilgisayarlarda bir grafik yükleyici, Linux çekirdeğini ve diğer çekirdek programları değiştirmek için GUI tabanlı temel araçlara sahiptir. [Wikipedia]
Birçoğu MX için özel olarak geliştirilmiş olan bazıları ise antiX işletim sisteminden uyarlanmış veya mevcut antiX uygulamaları olan kullanıcı odaklı yardımcı programlardır. Bazı uygulamalar ise harici kaynaklardan izin alınarak dahil edilmiştir. Bu araçlar Debian Stable tabanlı Linux dağıtımlarında da mevcuttur ve temel araçlardan bazıları aşağıdaki gibidir:
- Live-USB Çekirdek Güncelleyici
- USB Oluşturucu
- RemasterCC
- Snapshot Aracı
- Önyükleme Seçenekleri
- Grafik Düzenleyiciler
- Temizlik Araçları
- USB Format araçları
Özellikle popüler olanlardan biri MX-snapshot uygulaması. Canlı bir oturumu veya kurulumu .ISO dosyasına aktarabilen GUI aracıdır. Bu özellik herhangi bir diskten veya USB flash sürücüden ön yüklenebilir ve tüm ayarları korur. Kurulum tamamen yedeklenebilir ve/veya dosya sistemini zorla kaldırma işlemini gerçekleştiren bind-mount’ları kullandığından minimum donanım özelliğine ihtiyaç duyar.
MX Linux Hakkında
MX Linux’un temelleri Aralık 2013’te MEPIS severler arasında gerçekleştirilen bir sohbet sonucu başladı. antiX işletim sisteminin geliştiricileri de onlara katıldı ve ISO derleme sisteminin yanı sıra Live-USB / DVD teknolojisini de dahil edildi. Linux dağıtım merkezi web sitesi olan DistroWatch’ta listelenmek için başlangıçta antiX’in bir çeşit sürümü olarak tanıtıldı. MX-16’nın ilk kez halka açık beta sürümünün 2 Kasım 2016’da yayınlanmasıyla kendi DistroWatch sayfası oluşturulmuş oldu. Geliştirici ekip üyeleri genel olarak Yunan ve Amerika’lıdır.
| Kaynak | Websitesi | Mimariler | Masaüstü |
|---|---|---|---|
| Açık Kaynaklı Kodlama | https://mxlinux.org | armhf, i686, x86_64 | Fluxbox, KDE Plasma, Xfce |
MX Linux İşletim Sistemi Nasıl İndirilir?
Öncelikle resmi MX Linux Download sayfasına giriş yapın. Bu sayfada size Xfce, KDE ve Fluxbox adlında üç farklı sürümü sunulacaktır.
- Xfce Sürüm: Düşük donanımlı bilgisayarlar için önerilir. En iyi sonuçları alabilmek için minimum edilen gereksinimlerini karşılamanız gerekir.
- KDE Sürümü: Orta performanslı bilgisayarlar için idealdir. En iyi sonuçları alabilmek için minimum edilen gereksinimlerini karşılamanız gerekir.
- Fluxbox Sürümü: Orta ve üstün performanslı bilgisayarlar için önerilir. En iyi sonuçları alabilmek için tavsiye edilen sistem gereksinimlerini karşılamanız gerekir.
Xfce ve Fluxbox sürümleri 32 bit mimarileri destekler ancak KDE sürümü sadece 64 bit mimariler için geliştirilmiştir.
Güncel Xfce Sürümleri
| Sürüm | Açıklama | İndirin |
|---|---|---|
| 21.2.1 – x64 | Debian Stable standart 64 bit çekirdek ve donanım desteği ile hazırlanmış yeni bilgisayarlar için uygundur. | MX-21.2.1_x64 |
| 21.2.1 – x86 | Debian Stable 32 bit PAE çekirdek desteği ile hazırlanmıştır yalnızca 32 bit olan sistemler için uygundur. | MX-21.2.1_386 |
| 21.2.1 ahs – x64 | 5.18 çekirdeği ve yeni grafik sürücülerini destekleyen bu sürüm yeni nesil AMD ve Intel işlemciler için uygundur. | MX-21.2.1_x64 ahs |
Güncel KDE Sürümleri
| Sürüm | Açıklama | İndirin |
|---|---|---|
| 21.2.1 KDE – x64 | Debian’ın kararlı çekirdeği ve ahs depoları etkin olan sürüm. | MX-21.2.1_x64 KDE |
Güncel Fluxbox Sürümleri
| Sürüm | Açıklama | İndirin |
|---|---|---|
| 21.2.1 Fluxbox – x64 | Debian’ın 64 bit kararlı çekirdeği ve özelleştirilmiş bir fluxbox ortamıyla hazırlanmıştır. | MX-21.2.1_x64 Fluxbox |
| 21.2.1 Fluxbox – x64 | Debian’ın 32 bit kararlı çekirdeği ve özelleştirilmiş bir fluxbox ortamıyla hazırlanmıştır. | MX-21.2.1_386 Fluxbox |
MX Linux İşletim Sistemi – Sistem Gereksinimleri
MX Linux minimal işletim sistemi gereksinimleri sayesinde neredeyse tüm bilgisayarlara rahatlıkla kurulabilmektedir. Geliştiricilerin önerdiği sistem gereksinimlerine aşağıdaki tablodan ulaşabilirsiniz.
Minimum Sistem Gereksinimleri
| RAM | Depolama | Mimari | İşlemci |
|---|---|---|---|
| 1 Gigabayt | 8.5 Gigabayt | i386 ve AMD64 | i686 Intel veya AMD |
Taviye Edilen Sistem Gereksinimleri
| RAM | Depolama | Mimari | İşlemci |
|---|---|---|---|
| 2 Gigabayt | 20 Gigabayt | i386 ve AMD64 | i686 Intel veya AMD |
MX Linux Nasıl Kurulur? Resimli Anlatım
MX Linux kurulumu diğer Linux distrolarına benzer şekilde yapılmaktadır. Kurulum işlemine başlamadan önce herhangi disk veya flash belleğe MX Linux dosyalarını yazdırmamız gerekir. Bu yazdırma işlemi Rufus ile kolaylıkla yapılabilmektedir. Bu uygulamanın nasıl kurulacağını bilmiyorsanız daha önce hazırlamış olduğumuz “Rufus ile formatlık disk oluşturma rehberi” adlı konumuzu inceleyebilirsiniz.
Bu adama formatlık diskinizi oluşturduğunuz ve kuruluma hazır olduğunuzu varsayıyorum ve kurulum işlemine hep birlikte başlıyoruz.
MX Linux kurulu olan Flash belleğinizi bilgisayarınıza takın. BIOS ayarlarından öncelikle boot ekranını takılı CD yada USB Disk olarak düzenleyin ve işleme devam edin.
Kurulum aşamasında bizi yukarıdaki ekran karşılayacaktır. En üstte bulunan seçenekte indirmiş olduğunuz MX Linux işletim sisteminin sürümü yer alacaktır. Menünün ilk sırasında yer alan “snapshop MX-xx.x …” seçeneğine gelerek Enter tuşuna basalım ve devam edelim.
MX-Linux ön izleme ekranı bizi karşılayacaktır. Burada dilerseniz kuruluma başlamadan önce MX-Linux işletim sistemine bir göz atabilirsiniz. Eğer kuruluma karar verdiyseniz ok ile gösterdiğim yerde bulunan “Install” seçeneğine çift tıklatalım.
Karşımıza MX Linux’un kullanım şartlarını belirten metinler gelecektir. Bu alanda dilerseniz klavye düzenlemesi yapabilirsiniz (yada sonra sistem içerisinde de yapılabiliyor).
- Change Keyboard Settings: Klavye MX linuxta ingilizce olarak tanımlanır buradan Türkçe’ye dönüştürebilirsiniz.
İşlem tamamlandıktan sonra “Next” butonuna tıklayarak devam edelim.
Bu aşamada işletim sistemimizin kurulacağı diski tanımlamamız isteniyor. Eğer Windows yanına ek bir kurulum yapıyorsanız doğru seçim yaptığınızdan emin olun. Sisteminizi MX Linux’a çevirmek istiyorsanız kurulumu sistem otomatik olarak algılayacaktır. Next butonuna tıklayarak devam edelim.
Bu aşama arka planda MX Linux kurulumu başlamış bulunuyor. Bu süreçte ek düzenlemeler için biz devam ediyoruz. Yukarıdaki ekran görüntüsünde gördüğünüz aşama bilgisayarınızın internet bağlantısı ile ilgili yapılandırmalardır ve değiştirilmesi önerilmez. Bu konuda deneyimli değilseniz herhangi bir değişiklik yapmadan “Next” butonuna tıklayalım.
Bu adımda “Locale” bölümünden bulunduğunuz ülkeyi seçin. Hemen altında yer alan “Time Zone” bölümünü ise Europe / Istanbul olarak değiştirin (eğer Türkiye’de bulunuyorsanız). Düzenlemeler tamamlandıktan sonra “Next” butonuna tıklayarak devam edin.
Bu aşamada işe sizden sisteme giriş yapabilmeniz için kullanıcı adı ve şifrenizi oluşturmanız istenecektir.
- Default user login name: Bilgisayar kullanıcı adınızı buraya yazın
- Default user password: Giriş yaparken kullanılacak şifreyi buraya yazın
- Confirim user password: Şifrenizi tekrarlayın
Eğer işletim sistemi açıldığında size şifre sormamasını isterseniz hemen altta bulunan “Autologin” seçeneğini aktif hale getirmeniz gerekir aksi taktirde bilgisayarınız açıldığında yada uyku moduna girdiğinizde oturumu şifreyle açabilirsiniz.
MX Linux kurulum aşamasını başarıyla tamamladık bundan sonra sadece biraz beklememiz gerekecek. Bilgisayar donanımlarınızın gücüne göre 5 ila 15 dakika arasında sürebilir.
Yükleme işlemi tamamlandıktan sonra “Finish” butonuna tıklayarak ve USB / CD sürücüsünü bilgisayardan çıkaralım. Bilgisayarınız yeniden başlatılacak ve MX Linux dosyaları derlenmeye başlayacaktır.
Wolcome to MX-Linux ekranını görüntülediyseniz kurulum başarıyla gerçekleştirilmiş demektir. Menünün en üstüne işletim sisteminizin adı ve sürümü yer alacaktır. En yukarıdaki seçeneğini işaretleyerek Enter tuşuna basın ve devam edin.
Ve artık Linux dünyasına hoş geldiniz ? MX Linux kullanıma hazır. Sorularınızı, fikirlerinizi bizlerle yorumlarda paylaşmayı unutmayın farklı bir rehberde görüşmek üzere ?
Evet, MX Linux güvenilir bir işletim sistemidir. Kararlılığı ve güvenliği ile bilinen Debian alt yapısını kullanılır. MX Linux ayrıca gizlilik ve güvenliğe güçlü bir şekilde odaklanarak verilerini güvende tutmak isteyen kullanıcılar için mükemmel bir seçimdir.
Evet, MX Linux hızlı ve oldukça hafif bir işletim sistemidir. Debian tabanlı, hızı ve düşük kaynak kullanımı ile bilinen Xfce masaüstü ortamını kullanır. MX Linux ayrıca önceden yapılandırılmış sistem ayarları ve özel bir çekirdek gibi bir takım performans artırıcı özellik barındırır.
MX Linux, hızlı ve hafif olan güvenilir bir işletim sistemidir. Kullanımı kolay, güvenli bir işletim sistemi arayan kullanıcılar için mükemmel bir seçim olacaktır. Windows daha popüler bir işletim sistemidir ancak MX Linux daha güvenilir bir deneyim sunar. Windows ve MX Linux arasındaki seçim kullanıcının ihtiyaçlarına ve tercihlerine bağlıdır.
Sistemin donanım ve yazılım yapılandırmasına bağlı olduğu için hangisinin daha hızlı olduğunu söylemek zordur. MX Linux genellikle daha hafif donanımlar için ve performans odaklı optimize edilmiş olarak kabul edilirken Linux Mint orta donanım özelliklerine sahip bilgisayarlar için idealdir. Tabi ki her ikisi de kullanıcı dostudur.
