GPT, bir diskin (HDD veya SSD) en fazla 128 bölüme ve bölüm başına maksimum 256 TB boyutuna sahip olmasını sağlayan yeni nesil bir biçimlendirme şeklidir.
UEFI, son yıllarda BIOS’un yerini büyük ölçüde aldığından giderek daha fazla kullanıcı disk bölümü stilini MBR’den GPT’ye çevirmeye başladı. Elbette daha hızlı önyükleme süresi, işletim sistemiyle daha uyumlu çalışabilmesi (GPT, Windows Server ve macOS dahil olmak üzere çoğu işletim sistemini destekler), gelişmiş veri koruması ve daha birçok özellikte dahil olmak üzere eski teknolojiye göre bir çok avantajı sağlayan yeni biçimlendirme türüdür. Bu nedenle bugün, modern donanımların sunduğu her şeyin tadını çıkarmak için Windows 10’da MBR’yi GPT’ye nasıl dönüştüreceğinizi göstereceğim.
Dipnot olarak da sıkıştıralım, yorumlarda gelen bir soru üzerine GPT Sürücüyü MBR’ye Dönüştürme yöntemini de ilgili yazımızdan takip edebilirsiniz.
MBR’i GPT’ye Dönüştürme Yöntemi
Windows, MBR ve GPT arasında dönüşüm yapmak için yerel bir çözüm sunsa da kullanmadan önce diskteki tüm verileri silmeniz gerekir. Neyse ki bunu veri kaybı olmadan yapmanın yolları da mevcut.
Bugün size tam olarak nasıl yapılacağını göstereceğim. Daha fazla uzatmadan, PC’nizin disk bölümünü MBR’den GPT’ye nasıl dönüştüreceğinizi göstereyim. Ancak başlamadan önce, MBR ve GPT’nin ne olduğuna ve bilgisayarınızı kullanma şeklinizi nasıl etkilediklerine de kısaca göz atalım.
GPT ve MBR Nedir?
MBR (Master Boot Record) ve GPT (GUID Partition Table), sabit sürücüler için iki farklı bölüm biçimidir. Her ikisi de Windows bilgisayarlarda disk bölümlerini yönetmek için yaygın olarak kullanılır.
GPT nispeten yeni bir teknolojidir ve yavaş yavaş MBR’nin yerini almaktadır çünkü daha hızlı, daha güvenli ve daha büyük depolama disklerini yerel olarak sunabilmektedir. MBR diskler standart BIOS bölümleme tablosunu kullanırken, GPT diskleri UEFI kullanır.
GPT’nin MBR’ye Göre Avantajları Nelerdir?
GPT disklerinin en büyük avantajlarından biri, her diskte dörtten fazla bölüme sahip olabilmenizdir. Bu aynı zamanda büyük diskler için de bir önkoşuldur, çünkü MBR en fazla iki terabayt (2 TB) kapasiteye sahip diskleri desteklerken, GPT teorik olarak en fazla 18EB (Eksabayt) ‘yi işleyebilir. Ayrıca, MBR disklerde, yalnızca 4 adede kadar birincil bölüm oluşturmanıza izin verilirken, GPT diskinde 128 adede kadar birincil bölüm oluşturabilirsiniz.
GPT’nin bir diğer avantajı, diskte birden fazla veri kopyası depolaması ve veri yedekleme açısından daha sağlam bir çözüm haline getirmesidir. MBR diskleri bölümleme ve önyükleme verilerini tek bir yerde depolayarak üzerine yazma veya bozulmaya karşı daha savunmasız hale getirir. Bununla birlikte, unutulmaması gereken bir şey, GPT disklerinin eski BIOS’u desteklememesidir. Bu nedenle eski bilgisayarlarda sistem diski olarak kullanabilmeniz için bölüm stilini tam tersi şekilde GPT’den MBR’ye dönüştürmeniz gerekecektir.
Dönüştürme İşleminde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Bilgisayarınızın diskini MBR’den GPT’ye dönüştürmek istiyorsanız, anakartınızın UEFI’yi desteklediğinden emin olmanız gerekir. Bunun nedeni, eski BIOS’a sahip anakartların önyükleme sürücüsü olarak GPT bölümünü desteklememesidir.
Unutulmaması gereken bir diğer önemli nokta, MBR’den GPT’ye dönüştürmenize yardımcı olan birkaç ücretsiz ve ücretli yardımcı program olmasına rağmen, iki format arasında ücretsiz dönüştürme yöntemlerinin çoğunun veri kaybına neden olacağıdır. Ancak, veri kaybetmeden ücretsiz olarak yapmanın bir veya iki yolu elbette var. Hadi şimdi göz atalım.
Disk Yönetimini Kullanarak MBR’yi GPT’ye Dönüştürme
Not: Bu yöntemi kullanmadan önce tüm verilerinizi mutlaka yedekleyin.
- Windows arama çubuğuna “Bu Bilgisayar” yazın yada masaüstünde bulunuyorsa sağ tıklayın ve “Yönet” seçeneğine tıklayın.
- Şimdi mevcut tüm diskleri listelemek için “Disk Yönetimi” ne tıklayın.
- Hedef diskteki her bölüme sağ tıklayın ve diski temizlemek için “Birimi Sil” i seçin.
- Son olarak, hedef diske sağ tıklayın ve “GPT Diskine Dönüştür” ü seçin ve karşınıza gelen onay kutusunda “Evet” butonuna tıklayın.
DiskPart Kullanarak MBR’yi GPT’ye Dönüştürme
Not: Bu yöntemi kullanmadan önce mutlaka tüm verilerinizi yedekleyin. Clean komutunu çalıştırmak, diskteki tüm bölümleri, birimleri ve verileri siler.
- Komut istemini yönetici olarak açın. (Windows arama çubuğunda “cmd” yazın ve Komut İstemi seçeneğine sağ tıklayarak “Yönetici olarak çalıştır” ı seçin.)
- Komut penceresine, “diskpart” yazın ve Enter tuşuna basın. Ardından, “list diski” yazın ve Enter tuşuna basın.
Karşınızda listelenen disklerden, “select disk x” komutunu kullanarak dönüştürmek istediğiniz diski seçin, burada ki “X“, dönüştürmek istediğiniz diske atanan sayıdır. Örneğin yukarıdaki örnekte “select disk 0” olarak kullanılabilir.
Daha sonra “clean” komutunu yazın ve Enter tuşuna basın. Seçtiğiniz diskteki tüm veriler silinecektir. İşlem başarıyla sonuçlanırsa “DiskPart diski başarıyla temizledi” yazısını göreceksiniz. Son olarak, “convert gpt” yazın ve Enter tuşuna basın. Komutun çalışması için birkaç saniye bekleyin işlem sonunda diskinizi MBR’den GPT’ye başarıyla dönüştürmüş olacaksınız.
Veri Kaybı Olmadan MBR’yi GPT’ye Dönüştürme (GPTGN)
- İlk önce ‘gptgn‘ adlı program indirin ve bilgisayarınıza yükleyin.
- Şimdi CMD (komut ekranını) yönetici olarak çalıştırın.
- Sırasıyla önce “diskpart” daha sonra ‘list disk‘ yazın ve Enter tuşuna basın.
- Hedef diskinizin bölümleme tablosunu MBR’den GPT’ye dönüştürmek için “gptgen.exe -w \.\physicaldiskX” komutunu yazın ve Enter tuşuna basın (X yerine dönüştürmek istediğiniz diskin sürücü harfini yazın).
- Komut yürütüldükten sonra, MBR’yi veri kaybı olmadan GPT’ye başarıyla dönüştürmüş olacaksınız.
Yukarıdaki işlem oldukça basit olsa da Windows kullanımına yönelik tecrübe istiyor gibi görülebilir. Eğer alternatif olarak disklerinizi MBR’den GPT’ye dönüştürmek isterseniz kullanıcı dostu alternatif yollar kullanabilirsiniz. Easus Partition Master, AOMEI Partition Assistant, MiniTool Partition Wizard gibi büyük disk bölümleme yazılımları, MBR’yi veri kaybetmeden GPT’ye dönüştürme imkanı sunmakta ama ücretsiz değiller.
Yukarıda ayrıntılı olarak açıklanan üç yöntem, diskinizi MBR’den GPT’ye kolayca dönüştürmenize yardımcı olurken GPTGN bunu herhangi bir veri kaybı olmadan ve ücretsiz olarak yapabilmektedir. Bu nedenle disklerinizi MBR’den GPT’ye dönüştürmenin yollarını arıyorsanız yukarıdaki yöntemlerden herhangi birini deneyebilir ve fikirlerinizi bizimle paylaşabilirsiniz. Görüşmek üzere…
