Yoğun kullanım, yüksek ortam sıcaklığı veya diğer koşullar bilgisayarın belirli bileşenlerinin aşırı ısınmasına neden olabilir. İşlemci ise hiç şüphesiz en fazla çalışan bu nedenle de en fazla risk altında olan donanım parçalarından biridir.
İşlemci taraflı oluşabilecek ısınmalar sadece kendisine değil diğer donanım parçalarına da zarar verebilir. Bu nedenle CPU sıcaklığını yakından takip etmek çok önemlidir. Donanım üreticilerinin, özel soğutma sistemlerinin yanı sıra çeşitli soğutma teknikleri geliştirmeleri boşuna değil sonuçta.
İşlemci (CPU) Sıcaklığı Neyi Belirtir?
Farklı üreticiler tarafından geliştirilen işlemciler farklı özelliklere sahiptir. Bu nedenle CPU’nun normal çalıştığı aralıkları belirlemek iyidir. Birazdan sizlere sunacağım araçları kullanarak işlemcinizin zorlandığı anormal değerleri kolayca hesaplaya bileceksiniz.
Marka ve model detaylarını bir kenara bıraktığımızda ortalama işlemcinin 60° veya altında çalışması ideal sıcaklıktır. Cpunun yoğun bir şekilde çalıştığı durumunda herhangi bir sorun yaşamadan 70-80° dereceye bile ulaşabilir.
Bu sınırların ötesine geçtiğinizde işlemcinizi ve doğal olarak ana karta bağlı diğer tüm donanımları risk altına atmış olursunuz. 80 ila 100 derece arasında müdahale etmek işlemci sağlığınız açısından kritik bir durumdur. Bu sıcaklıklarda çalışmak orta ila uzun vadede CPU’nun bozulmasına neden olabilir. Söylemeye gerek yok, 100 derecenin üzerine çıkan bir işlemcinin ciddi yapısal sorunları vardır.
İşlemcinin marka veya modeli ne olursa olsun, tavsiye edilen maksimum seviyenin en az 10-20 derece altında tutulmasıdır.
İşlemcinizin stres altında olduğunu nasıl anlarsınız?
Yazılım tarafından önerilen ölçümlerden önce işlemcinin aşırı yüklenmesi (ve göreceli olarak aşırı ısınması) konusunda bazı ipuçları vardır. Aşırı ısınmış bir CPU çalışmasını yavaşlatabilir ve hatta gerçek kilitlenmelere neden olabilir.
Ancak bu noktada, bilgisayarın kalbi olarak nitelendirebileceğimiz işlemcinin kaç derecede çalıştığını anlık olarak ölçebilmek için doğru yazılımları kullanmanız gerekir. Neyse ki Windows 10 ve Windows 11’de bu tür araçlarda herhangi bir uyumsuzluk sorunu bulunmuyor.
Windows 10 / 11 ile CPU Sıcaklığını Kontrol Altında Tutmak
Yukarıdakiler belirttiğimiz gibi bu hassas bileşenin geri dönüşü olmayan sorunlarını önleyebilmek için işlemci sıcaklığının kontrol altında tutulması çok önemlidir. CPU sıcaklığını basit ve sabit bir şekilde kontrol altında tutabilmek için bazı çözüm yolları vardır. Sadece bu da değil, bu yazılım paketlerinin birçoğu bilgisayarda kullanılan tüm bileşenlerin sıcaklığının daha geniş bir açıdan izlenmesine olanak yardımcı olur.
MSI Afterburner
Windows 10 ile CPU sıcaklığını inceleyen uygulamalar listemize MSI Afterburner’dan bahsederek başlıyoruz. Donanım ve işlemciler hakkında biraz bilgi sahibiyseniz MSI markasının dünyanın en büyük CPU üreticilerinden biri olduğunu biliyorsunuz
Bu yazılım bilgisayarına hız kazandırmak isteyen kullanıcılar için tasarlanmıştır. MSI Afterburner, diğer birçok işlevinin yanı sıra donanım sıcaklıklarını izlemek için de kullanılabilir.
Programı kurup başlattıktan sonra, ana ekranda GPU sıcaklığı, CPU sıcaklığı ve diğer çeşitli verileri gösteren bir grafik göreceksiniz. Grafikleri yeniden düzenlemek ve CPU sıcaklığını en üstte görünecek şekilde düzenlemek için Settings‘e ve ardından Views sekmesine tıklayın.
Karşınıza gelen pencerede ana ekranda görüntülemek istediğiniz öğeleri seçebileceğiniz ve öncelik vermek istediğiniz öğeleri en üste sürükleyebileceğiniz bir menü göreceksiniz. CPU1 sıcaklıklarını, CPU2 sıcaklıklarını ve diğer tüm verileri grafiğin en üstüne sürükleyin, tercih ettiğiniz sırada görüntülemek için Okey‘e tıklayın.
| Dosya Adı | Sürüm | Virüs Taraması | Yapımcı | İndir |
|---|---|---|---|---|
| MSI Afterburner | 465 Beta 2 | 0 / 59 [VT] | MSI | Dosyayı İndir |
Open Hardware Monitor
Open Hardware Monitor, bilgisayarınız hakkında ihtiyacınız olan tüm istatistikleri tek bir yerde toplamak için hazırlanmış kompakt bir yazılımdır. Bu program kullanıcıya CPU sıcaklıkları, GPU sıcaklıkları ve hatta fanların çalışma hızı hakkında detaylı bilgi aktarımı sağlar. Donanım ve termal ölçümler açısında kullanımı çok basit bir araçtır.
CPU sıcaklığınızı, makinenizde yüklü olan işlemcinin adının bulunduğu kategoride bulabilirsiniz. Burada her işlemci çekirdeğinin sıcaklığını gösteren bir liste göreceksiniz. Bu verileri doğrudan görev çubuğunda görüntülemek isterseniz, sıcaklığın üzerine sağ tıklayın ve Show on Tray seçeneğine tıklayın.
| Dosya Adı | Sürüm | Virüs Taraması | Yapımcı | İndir |
|---|---|---|---|---|
| Open Hardware Monitor | 0.9.6 | 2 / 59 [VT] | Michael Möller | Dosyayı İndir |
Core Temp
Sadece işlemciye odaklanmak ve önceki yazılımlardan daha basit bir uygulama kullanmak isteyenler için Core Temp ideal bir seçenek olacaktır. Bu uygulama size CPU hakkında mümkün olduğunca fazla bilgi sağlar ve her şeyden önce sıcaklık sorununa odaklanır.
Bu bilgilere dayanarak Core Temp, kullanılan marka ve modele göre izin verilen maksimum sıcaklığı (veritabanı aracılığıyla) ölçebilmektedir.
| Dosya Adı | Sürüm | Virüs Taraması | Yapımcı | İndir |
|---|---|---|---|---|
| Core-Temp-setup.exe | 1.17.1 | 0 / 60 [VT] | ALCPU | Dosyayı İndir |
Speccy
Windows ile CPU sıcaklığını kontrol etmek için kullanabileceğiniz uygulamalar listemize Speccy ile devam ediyoruz. Speccy, bilgisayarınızın çeşitli bileşenlerinin sıcaklığını doğru bir şekilde ölçme özelliğine sahip en başarılı yazılımlardan birisidir.
Speccy’yi açar açmaz, size dikkat etmeniz gereken tüm önemli sıcaklıkları gösterir. Ayrıca kullanılan sistem hakkında bilgi aramak için harika bir yazılımdır. İşlemciyi doğru bir şekilde izlemek için soldaki menüden CPU’ya tıklayabilir ve uygun sekmeye girebilirsiniz.
| Dosya Adı | Sürüm | Virüs Taraması | Yapımcı | İndir |
|---|---|---|---|---|
| spsetup132.exe | 1.17.1 | 0 / 70 [VT] | Pirifrom | Dosyayı İndir |
Real Temp
Real Temp ile oldukça basit ama işlevsel yazılımlardan bir tanesi. Bu uygulama Intel işlemcileri izlemek için özel olarak tasarlanmıştır ve bu açıdan mümkün olan en doğru verileri sunar.
Real Temp, her bir çekirdek için minimum ve maksimum değerleri gösteren ayrı sıcaklık verilerinizi listeler. Intel CPU üzerinde ölçüm yapmayı düşünüyorsanız bu yazılım sizin için en doğru seçim olacaktır.
| Dosya Adı | Sürüm | Virüs Taraması | Yapımcı | İndir |
|---|---|---|---|---|
| RealTemp_370.zip | 3.7.0 | 1 / 66 [VT] | TechPowerup | Dosyayı İndir |
HWMonitor
HWMonitor, sadece CPU sıcaklık ölçümleri için değil anakart üzerinde yer alan tüm donanım parçalarının sıcaklık değerini ölçebilen en gelişmiş araçlardan biridir. Ayrıca, kullanımdaki hemen hemen tüm donanım bileşenlerinin durumu için gerçek zamanlı istatistikler gösterir.
Listemizde yer alan diğer uygulamalar gibi, CPU çekirdeklerini ayrı ayrı inceler ve bireysel değerlerin sıcaklığını hesaplar. Yazılımın kullanımı da oldukça kolay tek yapmanız gereken uygulamayı kurmak ve başlatmak.
| Dosya Adı | Sürüm | Virüs Taraması | Yapımcı | İndir |
|---|---|---|---|---|
| hwmonitor_1.47.exe | 3.7.0 | 0 / 71 [VT] | CPUid | Dosyayı İndir |
CPU Fazlasıyla Sıcak Ne Yapmalıyım?
Yukarıda belirtilen uygulamalardan birini yükleyip test ettikten sonra gözlemleriniz sonucunda aşırı ısınmış CPU görebilirsiniz. Her şeyden önce paniğe kapılmamak gerekiyor. İşlemciyi soğutmak ve en azından kabul edilebilir koşullarda çalışmasını sağlamak için birçok çözüm var.
- Soğutucu fanınızı kontrol edin.
- Eğer tozlanmış ise güzelce temizleyin. Verimli çalışmıyorsa yeni bir alternatifi ile değiştirebilirsiniz.
- Uzun süredir soğutucu fan ve işlemci sabit bir şekilde duruyorsa termal macun erimiş yada kurumuş olabilir. İşlemcinizi güzelce temizleyerek termal macun değişimi yapın.
- Düşük bir ihtimalde olsa anakart üzerinde bulunan diğer donanımların hatalı çalışması işlemciyi zorluyor olabilir.
- Power Supply soğutucu fanınıza yeteri kadar güç aktaramıyor olabilir.
- İşletim sisteminiz ile uyumsuz çalışan oyun yada yazılımlar işlemcinizi zorluyor olabilir. Görev yöneticisinden hangi yazılımların sıcaklığı arttırdığını kontrol edin.
Eğer işlemcinizin 60 derece ve üstünde çalıştığını gözlemlediyseniz (oyun veya pciyi yoracak programlar açmadığınız halde) bir sorun var demektir. Bu süreçte işlemciye zarar vermemek için bilgisayarınızı kapatın ve çözüm sürecine odaklanın. İşlemciyi kaybetmenin ileride size daha masraflı olacağını unutmayın :)
